Mùa thu hái cà phê tại các nông trại đã bắt đầu. Nếu mùa hoa cà phê nở rộn ràng bởi bầy ong bướm thì trong những ngày này lại nhộn nhịp hơn bởi hoạt động của người nông dân từ sân nhà cho đến vườn cà phê. Mùa thu hái cà phê canh tác tự nhiên có gì thú vị? Bạn cùng tham quan khung cảnh tại một số nhà vườn của Xì Phố ngay dưới đây.
Khi nhắc đến một mùa nào đấy thường gắn liền với một khoảng thời gian đủ dài, từ 2-3 tháng. Cà phê tại các nhà vườn cung cấp nhân xanh mà Xì Phố lựa chọn đều hái trái đủ độ chín, hái lựa quả bằng tay, chín tới đâu thu hái tới đó thay vì hái tuốt cả quả xanh quả chín trên cành. Bởi sự tỉ mỉ kỳ công như vậy của nông dân nên thời gian thu hái cà phê sẽ kéo dài khoảng 3 tháng. Và gọi là “mùa thu hái” cũng bởi như vậy
.
“Chỉ là việc hái quả từ trên cành thôi, có cần phải yêu cầu cao quá không?” - Yêu cầu cao hay không thì khó nói chính xác nhưng phải nhẹ nhàng, từ tốn thì cà phê mới “ưng”.
Với việc làm cà phê chất lượng, yêu cầu đặt ra khi thu hái vô cùng quan trọng, người nông dân phải chú ý:
- Chỉ hái những quả đủ độ chín, khi đo bằng máy độ chín sẽ cần đạt độ ngọt là 18 độ brix. Kinh nghiệm bằng mắt thường của nông dân là những quả chín căng mọng, màu đỏ sẫm. Hái chín đồng đều trước tiết kiệm công sức ở giai đoạn sàng lọc quả xanh, tạp chất.
- Nên giữ nguyên cuống của quả khi hái, không nên để đầu trái bị trầy xước, không hái quả đã nứt vỏ. Đồng thời, giữ gìn quả được nguyên vẹn cho tới khi sơ chế lên men. Lưu ý này cực kỳ quan trọng, bởi bản thân quả cà phê đã có một lượng đường nhất định, khi có vết trầy xước vi sinh vật bên ngoài sẽ dễ dàng xâm nhập dẫn đến quả cà phê đó sẽ lên men nhanh, ảnh hưởng đến công đoạn sơ chế cà phê và chất lượng không đồng đều của mẻ cà.
Nếu thu hái không cẩn thận rất dễ dẫn đến những lỗi greenbean:
- Quả xanh gây ra lỗi nhân non, không đủ phẩm chất hương vị.
- Những lỗi cụ thể do hái quả bị trầy xước, quả rơi rụng: có thể bị nhân đen, nhân nâu (hạt bị chua), nhân nấm mốc.
- Những lỗi trên sẽ ảnh hưởng trực tiếp đến quá trình sơ chế lên men, khiến nhân xanh không đạt chất lượng đồng đều.
Trước khi có một ly cà phê thơm ngon là cả một quy trình chuẩn chỉnh trước đó. Các bạn đang dùng cà phê của Xì Phố, hãy tin rằng chúng mình đang đảm bảo những yêu cầu quan trọng từ việc nhỏ nhất để cho ra thành phẩm chất lượng. Ngay cả việc hái mỗi quả cà phê, cũng cần sự tỉ mỉ.
Cà phê canh tác tự nhiên là chưa đủ mà còn cẩn trọng trong từng bước nhỏ khi sản xuất. Càng tập trung, chăm chút vào mỗi việc như hái cà phê đó thôi, sẽ là tiền đề để làm cà phê chất lượng. Thực ra, cà phê chẳng “đỏng đảnh” khó tính, buộc người hái “phải là” thì mới ưng mà vì tụi mình muốn làm cà phê ngon, chất lượng nên mới khắt khe từng chi tiết nhỏ vậy thôi!
Cứ đến mùa thu hái, “ác mộng” lớn nhất của người nông dân có lẽ là những đàn kiến đỏ. Kiến và người nông dân đến mùa hái cà phê là hai phe “không đội trời chung”.
Cà phê chín đỏ và đàn kiến hung hãn cũng vậy. Nhưng thứ người nông dân chọn là những quả cà phê chín mọng trĩu cây và thứ người nông dân mong thầm đừng xuất hiện đó là những đàn kiến bu kín những cành.
Mùa cà phê chín kiến càng xuất hiện nhiều hơn. Bởi trong trái chín có lượng đường nhất định, điều này thu hút kiến đến làm tổ nhiều hơn. Và tất nhiên, kiến là ‘thứ gây cản trở cho người hái cà”, một sự phiền toái không phải ai cũng chấp nhận. Nếu là trước đây, người nông dân lựa chọn phương án giải quyết sự phiền toái này chính là phun thuốc loại bỏ. Kiến không còn nữa việc hái cà phê cũng dễ dàng hơn.
Nhưng đó là câu chuyện cũ, còn khi canh tác tự nhiên nói “không” với phân thuốc hóa học thì người nông dân buộc học cách sống chung và ngầm thương lượng với chúng đừng xuất hiện ở những chỗ người nông dân hái cà phê.
Thay vì coi đó là “sự phiền toái” thì giờ đây, kiến và người nông dân thương lượng để cùng đàn kiến sống vui dưới một khu vườn, cùng đội một trời chung. Tất nhiên sẽ có những ảnh hưởng nhất định khi hái cà nhưng nghĩ tới chất lượng thành phẩm “sạch” gửi tới thực khách, mọi điều đó bỗng nhẹ như không. Bởi niềm vui khi khách hàng được uống ly cà phê chất lượng và được nhận niềm tin yêu của các bạn đủ để xóa bỏ mọi rào cản.
Trong những ngày mùa cà phê chín này, khoảnh khắc vui vẻ nhất của các nông trại đó là cả nhà cùng làm với nhau, mỗi người một tay. Như ông bà mình, dù sức khỏe yếu chẳng thể làm việc nặng nhưng ông bà có thừa sự tỉ mỉ để nhặt bỏ quả xanh trước khi đưa mẻ cà phê đi sơ chế. Ông bà luôn thế, dù sức khỏe thế nào cũng muốn phụ con cháu việc này việc kia.
Ngày trước nhà nông thường hái tuốt bán xô, tức là bán cả quả xanh quả chín cho đại lý. Thành thử ra, hồi đó mùa thu hoạch cà phê ông bà đâu thể phụ làm được việc nặng như hái cà hay vận chuyển cà từ vườn về nhà.
Nhưng từ ngày nhà vườn chuyển làm cà phê chất lượng, lựa quả chín nhặt bỏ quả xanh thì ông bà “bận rộn” hơn hẳn. Từ những việc này, ông bà thấy mình vẫn quan trọng với con cháu nhiều lắm và niềm vui tuổi già ấy mà, đôi khi là cùng con cháu làm việc như thế.
Còn bố mẹ và những chàng trai, cô gái sẽ thay phiên nhau hái cà, vận chuyển cà phê từ vườn về nhà. Có những gia đình sẽ gọi thêm lũ trẻ đến phụ nhặt quả xanh, tạp chất trước khi đưa cà phê vào sơ chế.
Khi trong nhà mỗi người mỗi việc, mỗi người một tay để làm thì công việc cũng hiệu quả hơn. Hình ảnh đẹp mùa thu hái cà phê là cả nhà đồng sức đồng lòng, cùng nhau làm việc. Hạnh phúc gia đình có phải đã luôn ở ngay đây, chẳng cần mong chờ hay kiếm tìm đâu đó trong ảo vọng xa xôi, chỉ cần trong gia đình ai cũng mỉm cười với nhau, sẵn sàng hỗ trợ nhau như thế.
Mùa thu hái cà phê chín có rất nhiều chuyện để kể về. Chuyện từ vườn về đến sân sơ chế. Chuyện của người nông dân đến muôn loài sống động. Điều thú vị là vẫn từng đó chuyện xảy ra nhưng mỗi năm mỗi khác, mỗi năm lại đem đến những cảm xúc đặc biệt khác nhau khi làm cà phê. Với Xì Phố, vẫn mong rằng - Khi bạn thưởng thức cà phê là thưởng thức cả một hành trình với những câu chuyện như thế. Tụi mình vẫn sẽ làm cà phê chất lượng và kể bạn nghe thêm những biến chuyển xoay quanh hành trình từ nông trại đến từng ly cà phê gửi tới bạn.
Nhà vườn không xây những hồ chứa nước từ cốt thép bê tông. Vườn chọn giữ nước, trữ nước bằng việc trồng cây và ước mong có thể gây thành rừng, ước...
Xem bài viết
Trong bài rap “Hai triệu năm” của Đen Vâu có câu thế này: “Người ta không quý con ong, mà người ta chỉ quý mật” - Điều này có làm bạn dừng lại một...
Xem bài viết