Cắt tỉa cây sinh khối - thúc đẩy sự phát triển của cây trồng

Xì Phố|29/04/2023|7 phút đọc

Một trong những công việc của nhà vườn chính là cắt tỉa cây vào những thời điểm nhất định trong năm.  Công việc này sẽ mang đến những lợi ích gì, bạn cùng tìm hiểu trong chia sẻ dưới đây nhé.
 

Cây sinh khối là gì?
 

“Sinh khối là dạng vật liệu sinh học từ sự sống, hay gần đây là sinh vật sống, đa số là cây trồng hay vật liệu có nguồn gốc từ sinh vật thực.”


 

Cây sinh khối là những cây phát triển khỏe mạnh, nhằm mục đích lấy cành lá làm vật liệu hữu cơ để che phủ đất và làm phân ủ. 
 

Đặc tính cây trồng được chọn làm sinh khối


Với mục đích quan trọng nhất là lấy cành, lá khối lượng lớn để che phủ đất và làm phân ủ nên cây sinh khối cần có những đặc tính sau:

- Cây phát triển khỏe mạnh, cho cành lá tươi tốt - lượng sinh khối cao.

- Khả năng tái sinh mạnh mẽ sau khi cắt tỉa.

- Cây phù hợp với thổ nhưỡng, điều kiện tự nhiên của vùng trồng.

- Cây trồng nằm trong sự quản lý, kiểm soát của người làm vườn.

- Cây phù hợp với nhân lực của khu vườn. 


Một số loại cây sinh khối cho các vườn canh tác tự nhiên như: chuối, cỏ voi, cỏ sả, muồng đen, keo tràm, bạch đàn,...
 

Cắt tỉa cây sinh khối - Thúc đẩy sự phát triển của cây trồng


Giai đoạn này, các nhà vườn của Xì Phố đang tiến hành cắt tỉa cây sinh khối. Công việc cắt tỉa sẽ diễn ra vào những thời gian nhất định trong năm, khoảng 2 - 4 lần tùy vào cây sinh khối. Sự xuất hiện của con người trong vườn tự nhiên chính là giúp quản lý cây trồng một cây hiệu quả, giảm bớt sự phụ thuộc vào các nguồn phân bón và chất kích thích tăng trưởng từ bên ngoài. 
 

Công việc cắt tỉa nhằm mục đích lớn nhất chính là tạo động lực thúc đẩy sự phát triển của cây trồng. Ở đây, bao gồm cây được cắt tỉa và các cây trồng khác trong vườn. Tại một số vườn của Xì Phố, cây cắt tỉa vào thời gian này bao gồm: cây muồng đen, cây cà phê và cỏ trong vườn. 
 

Cắt tỉa cây là bước ngoặt cho sự phát triển của chính cây trồng đó


Vòng đời của một cái cây sẽ bắt đầu từ khi lớn lên, sinh trưởng, ra hoa kết trái và chết đi. Thông thường, cây sẽ được cắt tỉa vào giai đoạn sinh trưởng tốt nhất, điểm cắt ở giai đoạn này sẽ làm chậm quá trình lão hóa của cây. Điều này cũng giúp cây giữ lại năng lượng ở phần rễ và cành lá để tiếp tục phát triển vào giai đoạn sau. Các bạn có thể hiểu hơn về điều này khi quan sát việc cắt tỉa cây ngay trong vườn của mình. Ví dụ như cây hoa hồng, cây sau khi hoa tàn nếu không cắt tỉa sẽ khiến cây già hóa dần, nhanh bị tàn còn nếu cắt tỉa hợp lý sẽ tạo điều kiện để cây tiếp tục đâm chồi nảy lộc và phát triển bền bỉ. 


Đối với cây cà phê tại vườn, việc cắt tỉa để bổ sung thêm lượng sinh khối nhất định. Bên cạnh đó, việc này để tạo mật độ cành lá phù hợp cho cây quang hợp, dinh dưỡng của cây sẽ tập trung vào một lượng trái nhất định trong giai đoạn ra trái và tích lũy đến khi chín. Bên cạnh cắt tỉa cành lá, một lượng lớn chồi vượt trong giai đoạn này cũng được loại bỏ để tập trung dinh dưỡng cho trái. Đây là điểm khác biệt lớn giữa những vườn tập trung trồng cà phê chất lượng và vườn trồng vì mục tiêu năng suất.
 

Cắt tỉa cây tạo sinh khối, che phủ đất và cung cấp dinh dưỡng cho cây trồng chính


Khi cành lá cắt tỉa rơi xuống bề mặt đất, việc đầu tiên chính là giúp che phủ đất, bảo vệ sinh sinh vật trong đất. Tiếp đến, cành lá cây sẽ được các loại côn trùng, vi sinh vật phân hủy thành mùn. Những sinh vật sống này sẽ giúp cành lá được chuyển hóa thành phân xanh, dưỡng chất để cây trồng hấp thụ. 




 

Một điểm thú vị đó là, cành lá này sẽ “tạo công ăn việc làm” cho côn trùng và vi sinh vật. Đây là môi trường giúp chúng được vận động, làm việc, duy trì sức sống và đa dạng loài. Trong quá trình các loài côn trùng phân hủy cành lá sẽ là những “chiếc máy cày xới tự nhiên”, giúp tăng độ thông thoáng, đưa oxy vào đất.  
 

Cắt tỉa cây để trả lại không gian quang hợp cho cây trồng chính 


Cây sinh khối như cây muồng đen, bên cạnh việc tạo bóng râm mát, chắn gió thì vào những thời điểm cắt tỉa này sẽ tạo độ thông thoáng cho cây trồng chính. Trong thời gian cây cà phê ra hoa, kết trái muồng đen được cắt tỉa để đủ ánh sáng cho cây cà phê ra hoa, hấp thu dinh dưỡng từ ánh mặt trời. Sinh khối của cây muồng trong giai đoạn này cũng dần được chuyển hóa, đúng vào giai đoạn cây cà phê tích lũy dinh dưỡng cho trái. 




 

Mỗi cây xanh trong vườn đều giữ một vai trò quan trọng, đây là sự tác tác hỗ trợ năng lượng cùng phát triển. Và ở đó, không thể phủ nhận vai trò của con người trong việc quản lý cây trồng, kiểm soát vòng đời phát triển của cây.
 

Những thú vị trong vườn cà phê canh tác tự nhiên vẫn còn nhiều điều thú vị, tụi mình sẽ tiếp tục chia sẻ thêm cho các bạn trong các bài viết khác nhé.

Bài viết liên quan

Nước - Trong canh tác cà phê
Nông nghiệp vườn Rừng

Nước - Trong canh tác cà phê

Cà phê là loại cây trồng ưa ẩm, cần nhiều nước để sinh trưởng, đặc biệt là thời gian ra hoa, đậu quả. Để hiểu hơn về vai trò của nước với cây cà phê,...

Xem bài viết
Xì Phố|22/07/2023
Những loại cỏ cần thiết cho vườn canh tác tự nhiên
Nông nghiệp vườn Rừng

Những loại cỏ cần thiết cho vườn canh tác tự nhiên

Với những vườn canh tác tự nhiên, cỏ giữ vai trò vô cùng quan trọng, là mắt xích để hệ sinh thái trong vườn trở nên đa dạng hơn. Ở bài trước, Xì Phố...

Xem bài viết
Xì Phố|21/02/2023