Những vườn cà phê của tụi mình không chỉ có mỗi cà phê mà còn nhiều món quà khác. Đó là niềm vui, là phần động lực để mỗi người nông dân của nhà vườn duy trì cách canh tác tự nhiên, đa dạng cây trồng.
Khi đất tốt thì trồng cây gì cũng được - Điều này được minh chứng rõ ràng khi khám phá những khu vườn canh tác tự nhiên.
Khác với những vườn độc canh cà phê, những vườn tự nhiên đa dạng hệ cây trồng thì nền tảng đầu tiên đó là có được đất sống giàu dưỡng chất, với hệ vi sinh vật - côn trùng phong phú. Trên cái nền đất ấy, các loài cây cùng nuôi dưỡng nhau tốt tươi.
Nếu có dịp ghé thăm các nhà vườn, chắc chắn bạn không chỉ được mời một ly cà phê rang mộc hương vị tự nhiên mà còn được mời thưởng thức những món trái cây khác. Đó là chuối, ổi, vú sữa, bơ bản địa, mít,... Cảm giác thích nhất chính là bước vào vườn, tiện tay hái quả chín trên cây, vừa đi quanh vườn vừa thưởng thức món quà ấy.
Không chỉ với trái cây tươi, nhà vườn còn sơ chế thành trái khô như chuối khô. Vụ mùa vừa đây, vườn nhà Dũng sơ chế những buồng chuối chín thành chuối khô nguyên quả. Chuối được sơ chế kỳ công: thu hái mang về, rửa sạch gọt vỏ, phơi khô trên giàn. Chuối khô nhưng bên trong mềm, có độ dẻo, ăn thơm ngọt, mùi vị cực kỳ thích.
Một trong những vườn ấn tượng nhất đó là vườn của bạn Quang (Krông Năng, Đắk Lắk. Ở vườn có vô cùng nhiều những cây trái: vườn có dừa, vải, ổi, nhãn,... với số lượng lớn.
Vườn cà phê canh tác tự nhiên, đa dạng tầng tán cây nên không khí của khu vườn luôn mát mẻ. Cây xanh chính là chiếc điều hòa tự nhiên lý tưởng nhất cho đời sống không chỉ con người mà còn với những loài cây khác, nhiều loài sinh vật khác.
Bước vào vườn, luôn là không khí thanh sạch và mát dịu. Những ngày nắng nóng như mùa hè năm nay, thành phố càng trở nên ngột ngạt khó chịu thì khi vườn là điểm đến lý tưởng với nhiều người.
Như Dũng (vườn nhà Dũng) có mấy dòng chia sẻ thế này:
“Mùa Cảm Nhận,
Mưa đã đều từng cơn, đi phát cỏ lấy sinh khối cho khu vườn, thay lớp cỏ đã trải qua mùa khô làm tấm áo che phủ cho khu vườn, mùa mưa đến chúng sẽ được thay thế bằng lớp cỏ non kế cận mơn mởn, đi thực hiện công đoạn khác là phân huỷ và nuôi dưỡng lớp cỏ sau, mỗi lúc mỗi thời điểm cây cỏ đều có vai trò và nhiệm vụ trong khu vườn, nhịp nhàng và uyển chuyển như cách tự nhiên vận hành.
Đang phát cỏ thì trời mưa, vội đứng núp vào gốc cây, chợt nhận ra sao hạt mưa lớn mà ở khu vườn nó cứ rơi từ từ chậm chậm, không giống lúc đi ngoài đường mưa rơi bộp bộp thấy đau, thì ra là do tầng tán của khu vườn.
Hạt mưa không rơi trực tiếp xuống đất mà chạm hết tầng lá này đến tầng lá khác, nhớ lại cảm giác hồi nhỏ đi rừng mưa cũng như vậy, tách tách rơi chầm chậm xuống đất nhìn rõ từng hạt, giờ khu vườn sinh thái này cũng đang như vậy, tái hiện những điều cơ bản của tự nhiên.
Mùi cỏ non, mùi đất sống, mùi nấm mùi vi sinh vật, mùi mà bạn sẽ cảm nhận khi đặt tâm trí của mình vào khu vườn và muốn khu vườn vận hành theo nguyên lý của rừng.”
Ai bảo nông dân thì sống với những việc liền chân liền tay, vẫn có những khoảnh khắc “chậm lại” để tận hưởng khu vườn của chính mình tạo nên như vậy cơ mà.
Trong rất nhiều “keyword” để có một đời sống tự do, thì tụi mình vẫn tin rằng “chủ động” - là yếu tố quan trọng. Với những nhà vườn mà Xì Phố đồng hành, chắc chắn mọi người đều có sự chủ động.
Chủ động với cách canh tác tự nhiên, từ những vườn chuyển đổi dần sang những vườn canh tác không phụ thuộc phân thuốc hóa học. Mục tiêu lý tưởng nhất đó là khai thác các nguồn phân bón từ sinh khối của các loài cây trong vườn. Ở các vườn, sinh khối (chính là cành lá được cắt tỉa) từ những cây cao lớn như muồng đen, cắt tỉa cây cà phê, cắt cỏ, cây chuối.
Chủ động khi giá bán của cà phê không phụ thuộc quá nhiều vào thị trường. Có một điều mà hầu hết nhà nông đều hiểu đó là, mang nỗi lo “nơm nớp” khi không biết năm nay giá thu mua thế nào? Nếu giá quá thấp thì không chắc bù lại công sức cả năm chăm sóc cà phê. Nhưng với những vườn cà phê sạch chất lượng thì khác. Ngay từ đầu, cà phê mà Xì Phố chọn đã xác định lựa chọn chất lượng cao với giá cực kỳ khác biệt so với thị trường. Điều này giúp người làm vườn hoàn toàn an tâm để tận hưởng vụ mùa của mình mà chẳng có nỗi sợ nào cả.
Và chủ động khi có khu vườn đó, dễ dàng trồng đủ loại rau, cây trái đa dạng, không phải mua từ bên ngoài. Chủ động nguồn thực phẩm sạch mỗi ngày vừa tiết kiệm chi phí vừa an tâm sử dụng.
Chỉ với những gạch đầu dòng ấy, một đời sống “chủ động” quả thực là điều ai cũng mong muốn phải không?
Đặc sản của những vườn cà phê canh tác tự nhiên còn đến từ nấm, mộc nhĩ mọc vô cùng nhiều, là mật ong nguyên chất vào mùa hoa cà phê nở. Còn nhiều lắm, một bài này tụi mình cũng chưa kể được hết. Và để cảm nhận, hiểu rõ toàn diện những “đặc sản” của nhà vườn, có lẽ hẹn bạn một dịp về tận đây.
Nếu có một bí quyết để đồ ăn, thức uống ngon miệng thì trước tiên, chắc chắn là nguyên liệu chất lượng tốt. Với cà phê cũng vậy, nguyên liệu tốt sẽ là...
Xem bài viết
Có lẽ, đây là câu hỏi được nhiều người quan tâm khi tìm hiểu về việc rang cà phê hay những bạn mới bắt tay vào nghề. Trải qua hơn 5 năm rang vô số mẻ...
Xem bài viết